Od lat 30. XX wieku producenci na całym świecie produkowali systemy kamer filmowych 35 mm z ogromną gamą wymiennych obiektywów. Niektóre dobre, niektóre złe, niektóre legendarne.
Wraz z rozwojem technologii cyfrowej na początku XXI wieku znaczna część tego sprzętu popadła w niełaskę, a ceny gwałtownie spadły. Ale wkrótce sytuacja się zmieniła.
Klasyczne obiektywy są teraz bardzo poszukiwane. Wynika to nie tylko z obecnego renesansu fotografii filmowej, ale także z faktu, że wielu fotografów uwielbia fotografować za pomocą tych obiektywów również w aparatach cyfrowych.
W tym artykule wyjaśnię, w jaki sposób można robić portrety za pomocą klasycznych obiektywów w aparacie cyfrowym, w tym jak go znaleźć, jak ustawić aparat i czego można oczekiwać od zabytkowego szkła. Po co ograniczać się do obiektywów wyprodukowanych przez producenta aparatu, skoro jest tam tyle dobrego szkła?
Trzy klasyczne obiektywy z mocowaniem M42, które można wykorzystać w fotografii cyfrowej. [L-P] Pentax Super Takumar 50mm f1.4, Helios 44 58mm f2, Meyer Optic Goerlitz Oreston 50mm f1.8.
Dlaczego robić portrety na klasycznych obiektywach?
To kluczowe pytanie – po co robić portrety na klasycznych obiektywach? Jest kilka powodów, dla których mi się to podoba.
Po pierwsze, uwielbiam inny wygląd, jaki daje moim zdjęciom. Nie są ani lepsze, ani gorsze od zdjęć wykonanych nowoczesnymi obiektywami z autofokusem. Jednak z pewnością mają niepowtarzalny urok i charakter, których po prostu nie można uzyskać dzięki dzisiejszym ultra ostrym obiektywom cyfrowym.
Po drugie, zakup zabytkowego obiektywu to fantastyczny sposób na niedrogie kupienie wysokiej jakości szkła w zestawie. Chociaż ceny wzrosły w ostatnich latach, nadal możesz kupić wiele niesamowitych soczewek za mniej niż 100 USD.
Wreszcie, robienie zdjęć starszym obiektywem to świetna zabawa. Uwielbiam myśleć o zdjęciach wykonanych przez obiektyw przez cały okres jego użytkowania, o tym, kto go używał i gdzie był. Jest to również ciekawostka — ludzie często wyglądają na zdziwionych i robią wszystko, aby dowiedzieć się, jakiego obiektywu używasz i skąd go masz.
Jak znaleźć klasyczny obiektyw?
Znalezienie klasycznego obiektywu jest stosunkowo proste. Pierwszą rzeczą, którą możesz spróbować, to zapytać przyjaciół i rodzinę, czy mają jakiś stary sprzęt do fotografowania filmów. Całkiem możliwe, że na ich strychu czai się stary aparat filmowy Pentax lub Olympus. Przy odrobinie szczęścia obiektyw (i aparat) będą w stanie zdatnym do użytku i będziesz mógł robić z nim portrety.
Jeśli ta droga nie przyniesie Ci żadnych klasycznych piękności, zwróć się do eBay, Facebooka i innych rynków internetowych, aby zobaczyć, co jest na sprzedaż.
Biorąc pod uwagę ich jakość optyczną, obiektywy Super Takumar są nadal okazją pomimo rosnących cen.
Zanim to zrobisz, sprawdź, które obiektywy chcesz kupić, i upewnij się, że możesz uzyskać przejściówkę pasującą do obiektywu do aparatu cyfrowego.
Zachowaj ostrożność czytając opis soczewek online. Idealnie, potrzebujesz soczewki z przezroczystego szkła, bez grzyba i zamglenia. Nie martw się zbytnio o małe ilości kurzu – wszystkie obiektywy (szczególnie te zabytkowe) będą miały kurz w obiektywie, co zwykle nie wpływa zbytnio na jakość obrazu.
Chociaż powiedziałem powyżej, że powinieneś unikać soczewek z grzybem i zamgleniem, używałem soczewek z dużą ilością grzybów, bez zauważalnego wpływu na obrazy. Mimo to najlepiej tego unikać. Jeśli spojrzysz na zdjęcia soczewek zamieszczone w tym artykule, na soczewkach, których użyłem, jest mnóstwo drobinek kurzu i śladów, ale bez zauważalnego efektu.
Kup przejściówkę do obiektywu
Klasyczny obiektyw nie będzie pasował do aparatu cyfrowego w takim stanie, w jakim jest – trzeba będzie też kupić przejściówkę do obiektywu. Dostępny jest adapter do prawie każdej klasycznej kombinacji obiektyw/mocowanie cyfrowe.
Nie kupuj najtańszego, jaki możesz znaleźć; jakość ma tu znaczenie. Jeśli nie masz pewności, którą markę kupić, zapytaj na grupach na Facebooku, aby zobaczyć, czego używają i polecają inni.
Adapter, którego użyłem do zdjęć w tym artykule, to adapter K&F Concept M42 do Fujifilm X. Mam dwa adaptery K&F Concept – jeden do mocowania M42 i jeden do mniejszego mocowania M39.
Adaptery obiektywów są dostępne dla prawie wszystkich klasycznych kombinacji obiektywu i aparatu cyfrowego. Na zdjęciu adaptery obiektywów M42 i M39 do Fujifilm X.
Skonfiguruj aparat tak, aby robił zdjęcia za pomocą klasycznego obiektywu
Gdy masz już obiektyw i adapter, musisz teraz skonfigurować aparat, aby mógł nim robić zdjęcia. Poniższe kroki dotyczą moich aparatów Fujifilm X-Series. Jeśli używasz innej marki, zapytaj w grupach na Facebooku lub zwróć się do Google, aby dowiedzieć się, jak możesz zrobić to samo dla swojego aparatu.
Po pierwsze, musisz włączyć opcję „strzel bez obiektywu” w menu. Jeśli aparat nie rozpoznaje obiektywu, może w ogóle nie pozwolić na robienie zdjęć, więc jest to konieczne.
Po drugie, ustaw ogniskową obiektywu, którego używasz w ustawieniu adaptera mocowania. Aparat nie wie, którego obiektywu używasz, więc przyjmie tu wartość metadanych dla zdjęć. Jeśli pominiesz ten krok, to nic wielkiego, ale z pewnością ułatwia to późniejsze wyszukiwanie obrazów w Lightroomie. Pamiętaj też, aby przy imporcie dodać słowa kluczowe do swoich obrazów, ponieważ możesz mieć kilka klasycznych obiektywów o tej samej ogniskowej.
Teraz możesz już ręcznie ustawić ostrość swojego klasycznego obiektywu na aparacie cyfrowym.
Czekaj, muszę ustawić ostrość ręcznie?
W zdecydowanej większości przypadków tak. Jeśli dostosowujesz obiektyw z jednego systemu do drugiego, musisz ustawić ostrość ręcznie.
Może cię zaskoczyć, że pod względem historii fotografii obiektywy z autofokusem są stosunkowo nowe. Pierwszym masowo produkowanym aparatem z autofokusem był Konica C35 AF typu point-and-shoot w 1977 r., a pierwsza małoobrazkowa lustrzanka z autofokusem, Pentax ME F, została wydana w 1981 r.
Nawet po pojawieniu się tej nowej technologii wielu profesjonalnych fotografów uważało autofokus za sztuczkę i nie ufało jej aż do dalszych postępów w późnych latach 80. i wczesnych 90.
Jeśli myśl o ręcznym skupieniu się na sesji portretowej Cię niepokoi, nie martw się. Aparaty cyfrowe mają w sobie niesamowitą technologię, która Ci w tym pomoże.
Znalazłem ten klasyk w sklepie charytatywnym za 15 USD.
Ustaw focus peaking
Focus peaking to technologia, którą wiele aparatów musi ułatwić ręczne ustawianie ostrości obiektywu. Gdy ta opcja jest włączona, kamera będzie podświetlać obiekty, na których jest ustawiona ostrość, kolorem (zwykle czerwonym), gdy patrzysz przez wizjer.
Podczas obracania obiektywu do przodu i do tyłu różne obiekty będą pojawiać się i tracić ostrość. Podczas robienia portretów obracasz obiektywem, aż włosy i/lub rzęsy fotografowanej osoby podświetlą się na czerwono.
Ta technologia pomaga ogromnie się skoncentrować, zwłaszcza jeśli, tak jak ja, twoja wizja nie jest tak dobra, jak kiedyś. Inne opcje wspomagające ręczne ustawianie ostrości w linii Fujifilm X-Series obejmują cyfrowy dzielony obraz i cyfrowy mikropryzmat.
Test drogowy klasycznego obiektywu
Aby zilustrować rodzaje zdjęć portretowych, które można wykonać za pomocą starego szkła, użyłem w tym artykule trzech różnych obiektywów. Użyłem obiektywu Meyer Optik Gorlitz Oreston 50mm f1.8, Pentax Super Takumar 50mm f1.4 i Helios 44 58mm f2.
Wszystkie mają to samo mocowanie M42, czyli system mocowania obiektywu do korpusu aparatu, który został pierwotnie zaprojektowany przez firmę Carl Zeiss pod koniec lat 30.
M42 to mocowanie śrubowe. Aby przymocować obiektyw do adaptera obiektywu (lub zabytkowego aparatu z mocowaniem M42), obróć go w kółko, aż się zatrzyma. Nie przesadzaj. Różni się to znacznie od wielu nowoczesnych aparatów, które wykorzystują mocowanie typu bagnetowego. Wielu legendarnych producentów aparatów używało na pewnym etapie M42, w tym Contax, Pentax, Yashica i Olympus.
Meyer Optik Gorlitz Oreston 50mm f1.8
Kupiłem ten Meyer Optik Gorlitz Oreston w torbie ze sprzętem fotograficznym w sklepie charytatywnym za 15 USD. Gdy tylko zobaczyłem wzór w paski zebry na krawędzi soczewki, wiedziałem, że mam coś wyjątkowego.
Paski Zebry Meyer Optik Gorlitz Oreston 50mm f1.8, zamontowane z adapterem K&F Concept do mojego Fujifilm X-T2.
Meyer Optik produkował ten obiektyw w swojej fabryce w NRD w latach 1960-1971. Następnie firma została wchłonięta przez grupę Pentacon, a nazwa całkowicie zniknęła z obiektywów.
Cechą tego obiektywu jest piękne odwzorowanie kolorów i wyrazisty wygląd vintage. Ma bardziej miękki, bardziej marzycielski wygląd niż inne obiektywy, ale nadal jest ostry. Fotografuj szeroko otwartymi obiektywami, aby uzyskać piękny, senny efekt bokeh. To jeden z moich ulubionych klasycznych obiektywów.
Sarah na polu. Ten obraz przedstawia senny bokeh obiektywu Meyer Optik Goerlitz Oreston 50mm f1.8.
To jedno z moich ulubionych zdjęć mojej córki, wykonane obiektywem Oreston 50mm f1.8.
Pentax Super Takumar 50mm f1.4
Ten obiektyw ma kilka wgnieceń, ale wciąż się kołysze! Super Takumar 50mm f1.4 zamontowany z adapterem K&F Concept do mojego Fujifilm X-T2.
W latach 60. Pentax chciał stworzyć obiektyw, który mógłby konkurować, a nawet przewyższać, szkło Carla Zeissa. W rezultacie powstała pierwsza wersja obiektywu Super Takumar 50 mm f1,4 z ośmioma elementami.
Mówi się, że na początku swojej premiery Pentax tracił pieniądze za każdym razem, gdy jeden sprzedał. Być może dlatego wkrótce przeszli na tańszą siedmioelementową wersję obiektywu.
Różnice produkcyjne mogą utrudniać identyfikację, ale rozumiem, że obiektyw, który mam (na zdjęciu powyżej) to nowsza wersja siedmioelementowego Super Taka. W tej wersji obiektywu w tylnej soczewce zastosowano pierwiastek radioaktywny – Thorium. Pomimo swojej radioaktywności soczewki z torem nie są uważane za niebezpieczne. Chyba że zmielisz jeden i zjesz, ale to byłaby straszna strata dobrego obiektywu.
Przez wiele lat tor może powodować żółknięcie szkła. Na poniższych obrazach – zwłaszcza na pierwszym – zobaczysz, że ma dość ciepły wygląd z powodu tego problemu.
Super Tak (każda wersja, którą możesz dostać w swoje ręce) to klejnot obiektywu. Szybszy niż inne obiektywy w tej recenzji, jest ostry, ma przyjemny bokeh i wspaniałe odwzorowanie kolorów. Jeśli nie podoba Ci się ciepła obsada niektórych z nich, ze względu na żółknięcie soczewki, zawsze możesz to poprawić w poście.
Na plaży. Ujęcie szeroko otwarte przy f1,4 obiektywem Pentax Super Takumar 50 mm. Zwróć uwagę na bardzo ciepły wygląd obrazu spowodowany żółknięciem soczewki w czasie.
Alyssa w Brisbane. Zdjęcia wykonano aparatem Fujifilm X-T2 z obiektywem Super Takumar 50 mm f1,4.
Helios 44
Obiektywy Helios 44 należą do najbardziej znanych obiektywów vintage, które fotografowie kupowali w ostatnich latach do aparatów cyfrowych. Podobnie jak wiele powojennych rosyjskich obiektywów, jest to kopia wcześniejszego niemieckiego projektu Carl Zeiss Jena Biotar 58mm f2.
Dziwnie wyglądająca kombinacja – srebrny obiektyw Helios 44 58mm f2 zamontowany na moim Fujifilm X-T2.
Obiektywy Helios 44 były produkowane w kilku różnych fabrykach na terenie byłego Związku Radzieckiego. Mój obiektyw ma całkowicie chromowaną metalową konstrukcję, ale inne to anodowane na czarno soczewki w różnych stylach. Mówi się, że nie ma dwóch takich samych obiektywów Helios – każdy ma swój niepowtarzalny charakter.
Zróbcie poniższe zdjęcia – obiektywy Helios są najbardziej kojarzone z wirującym bokeh, ale na jednym z poniższych zdjęć mój obiektyw ma sporo bokeh z bańki mydlanej.
Helios jest ostry, przyjemny w użyciu i ma najbardziej wyjątkowy efekt bokeh w obiektywach, które opisałem w tym artykule. Kiedy jednak używasz obiektywu do portretów, uważaj na pułapkę bokeh.
Co to jest pułapka bokeh?
Bokeh to nazwa estetycznej jakości nieostrych części obrazu. Wiadomo, że soczewki vintage mają znacznie bardziej unikalny efekt bokeh niż soczewki nowoczesne. Uważaj jednak, aby nie wpaść w pułapkę bokeh – pamiętaj, że robisz portrety, a nie tworzysz obrazów tylko po to, by pokazać bokeh.
Ten obraz przedstawia niektóre z wirujących bokeh, z których znana jest linia soczewek Helios 44.
W odpowiednich warunkach obiektywy Helios 44 mogą wykazywać niesamowicie wyglądający efekt bokeh. Powyżej pokazano efekt bokeh w postaci bańki mydlanej ze względu na podświetlone liście za obiektem.
Test porównania obiektywów na plaży
Powyższe zdjęcia zrobiłem w różnych miejscach, więc aby zademonstrować, jak wyglądają obiektywy na tej samej sesji, zabrałem je na plażę moim Fujifilm X-T2.
Na tej sesji są zauważalne różnice między tymi trzema i wierzę, że mógłbym wybrać każdą z nich, gdybym sam nie zrobił zdjęć. Jednak różnice nie były tak duże, jak sobie wyobrażałem. Wszystkie obrazy zostały zrobione szeroko otwarte (przy użyciu najmniejszej liczby przysłony, jaką posiada obiektyw) z włączonym ustawianiem ostrości.
Żadnych nagród za odgadnięcie, który to obiektyw! Super Takumar ma ciepłą obsadę.
Następny jest Oreston, morze nie tworzyło w tym przypadku bardzo charakterystycznego bokeh w porównaniu z innymi zdjęciami, które zrobiłem z liśćmi w tle.
Prawie zaskakujące, że to zdjęcie wykonane przez Helios było moim ulubionym zdjęciem dookoła w tym teście.
Obraz Helios RAW z kilkoma edycjami zastosowanymi w Lightroomie.
Wniosek
Używanie zabytkowego obiektywu z aparatem cyfrowym to coś, co powinien wypróbować każdy fotograf. To łatwy sposób na nadanie zdjęciom wyjątkowego i charakterystycznego wyglądu, w tym efekt bokeh, którego po prostu nie ma w nowoczesnych obiektywach.
To także fantastyczny sposób na dodanie do zestawu wysokiej jakości szkła za ułamek ceny nowoczesnych odpowiedników.
Dodatkową zaletą jest to, że może pomóc Ci rozwijać się jako fotograf – zwłaszcza jeśli wcześniej korzystałeś tylko z obiektywów z autofokusem. Korzystanie z klasycznego obiektywu zmusi Cię do ręcznego ustawiania ostrości i odkrywania niesamowitych funkcji nowoczesnych aparatów, takich jak ustawianie ostrości.
Czy ten artykuł Fotografowanie portretów za pomocą klasycznych obiektywów zainspirował Cię do wypróbowania klasycznych obiektywów w aparacie cyfrowym? Jeśli używałeś już klasycznych obiektywów w swoich zdjęciach, które z nich były Twoimi ulubionymi? Powiedz nam w komentarzach poniżej.