Zbliżenie to tajna broń reżysera, ale wymaga technicznej wiedzy i wyczucia czasu narracji. Oto, co musisz wiedzieć.
Jest scena w Pięciu łatwych utworach w którym Bobby Dupea (Jack Nicholson) wywozi swojego chorego ojca (William Challee) na zewnątrz na zimno, aby obejrzeć zachód słońca, wyznać, zdemaskować i przeprosić za swoją separację od rodziny. To potężna sekwencja oraz surowe i emocjonalne ujawnienie dla naszego głównego bohatera.
Scena wymaga intymności, a Bob Rafelson wiedział, że wymaga zbliżenia – ale takiego, które służyło historii i postaci. Ci mężczyźni mieli burzliwy, zimny i odległy związek. Sekwencja zaczyna odzwierciedlać przeszłość od długiego ujęcia Nicholsona i Challee na tle dramatycznego zachodu słońca. Są małe i nieistotne na tle majestatycznego nieba.
Zatrzymują się w martwym punkcie w kadrze, a przy tej odległości kamery Nicholson mocuje koc na kolanach starca i wypowiada „Jesteś zimno” do kogoś, kto jest zbyt chory na słowa. To pierwszy krok w połączeniu, a w akcji, gdy Nicholson schyla się do swojego poziomu, Rafelson przechodzi do średniego dwustrzału. Wytrzymuje to ujęcie przez około 40 sekund, aż Nicholson zrobi zbliżenie — dopóki postać nie będzie gotowa, by coś ujawnić. I nawet wtedy Rafelson kadruje ujęcie poniżej ramion, aby nie był zbyt nachalny. Pozwala swojemu aktorowi określić kadr.
Rafelson nie powstrzymuje występu — jeśli Nicholson musiał spuścić głowę, kamera poruszała się razem z nim. Kiedy Nicholson pochyla się i prawie opuszcza kadr, Rafelson szybko przechodzi do strzału reakcji Challee, a następnie wraca do Nicholsona, który wraca do gry. To właśnie w tym momencie Nicholson traci to emocjonalnie i staje się najbardziej bezbronny. Wszystko to jest zgodne z projektem, a nie szczęściem czy spontanicznością. Ludzie w montażowni wybrali te momenty właśnie po to, by odzwierciedlić wizję reżysera dotyczącą emocjonalnego efektu sceny.
Wypłata
Podobnie jak w materiale źródłowym, zbliżenie (zgodnie z projektem) jest strzałem wypłaty. Wers w stylu „Szczerze, moja droga, nie obchodzi mnie to” w Przeminęło z wiatrem ma moc tylko ze względu na prawie cztery godziny, które spędziliśmy na oglądaniu, jak Rhett Butler ściga, poświęca się i cierpi z powodu Scarlett O’Hary. Kiedy mówi to zdanie, jest to uwolnienie dla postaci i koniec jego historii.
Ta sama zasada dotyczy strzelania. Zbliżenie to okno na postać. Może ujawnić moment rozwoju postaci (wyznanie Johna McClane'a dla Powella, że nigdy nie powiedział swojej żonie, że przeprasza w Szklana pułapka ); może przedstawiać postać odkrywającą coś ważnego (Gene Hackman odkrywa prawdę w Rozmowie ) lub stworzyć napięcie między postaciami (pata w Dobry, zły i brzydki ). Może to być to wszystko i wiele więcej. Jest to narzędzie, którego reżyser używa, aby pokazać widzom, że konkretny moment jest ważny.
Jeśli go nadużywasz, narażasz się na zmęczenie widza i podważenie naprawdę ważnych momentów. Jeśli całkowicie tego unikniesz, możesz stracić okazję do ujawnienia postaci i zaryzykować emocjonalnie wyobcowanie historii.
Uwagi techniczne
Będziesz chciał użyć dłuższego obiektywu (70 mm-100 mm) do zbliżenia. Dłuższy obiektyw zmniejsza głębię ostrości i sprawia, że tło jest nieostre. Szersza soczewka ma tendencję do zniekształcania twarzy, przez co wyglądają nienormalnie. Dłuższe soczewki zmniejszają ten efekt. Gdybyś miał użyć obiektywu 24 mm, musiałbyś przesunąć aparat bardzo blisko fotografowanego obiektu, aby wykadrować aktora w zbliżeniu i zmagać się z dużo większym tłem niż w przypadku obiektywu 70 lub 85 mm.
Jeśli chodzi o opowiadanie historii, nadużywanie zbliżenia może podważyć wizję artystyczną. Jeśli podkreślisz każdą scenę jako wyjątkową, nic nie jest szczególnie wyjątkowe. Ponadto nadużywanie zbliżenia może zdezorientować widza. Jeśli nie ma ujęć ustalających ani ujęć wzorcowych lub średnich, które pokazują widzowi, gdzie się znajduje w kontekście wydarzeń w filmie, możesz stworzyć frustrujące doświadczenie, które nie będzie służyć historii.
Ważną kwestią jest również ciągłość. Możesz być tak skupiony na głębi ostrości, że subtelne aspekty ciągłości mogą zostać utracone. Na przykład, jeśli kręciłeś na zewnątrz, czy był wiatr w ustawieniu lub szerokim ujęciu, którego później, gdy robisz zbliżenie, brakuje? Czy naturalne światło zmieniło się dramatycznie i czy trzeba będzie je sztucznie dopasować do wzorca? Temperatura? Jeśli tak, zwróć uwagę, by aktor nie wydawał się zimny w mistrzu, ale wygodny w zbliżeniu.
Z bliska i osobiście
Zbliżenie to potężne narzędzie projektowe dla reżysera. Powinien wywodzić się ze scenariusza, dając widzowi wskazówki i wgląd w historię i charakter.
Spróbuj wyobrazić sobie porywającą historię Ellen Burstyn o noszeniu czerwonej sukienki w Requiem dla snu z drugiego końca pokoju. I zobacz, co opowiada reżyser (Aronofsky), wychodząc z bliska, gdy tylko postać Jareda Leto zaczyna kłamać. Wstaje, odsuwa się i kończy w ramce na samej krawędzi. Jest tak daleko od poprzedniej intymności, że praktycznie wymyka się kadrze. To to tworzenie filmów, które służą historii i rezonują z widzami.