To drugi z serii czterech artykułów na temat ekspozycji autorstwa Andrew S Gibsona – autora Understanding Exposure:Perfect Exposure w aparacie EOS. Możesz przeczytać pierwszą lekcję, w której omówiono powody korzystania z trybów programu, priorytetu przysłony i priorytetu migawki.
Nie ma znaczenia, jak zaawansowany jest miernik aparatu ani jakiego trybu pomiaru używasz, wszystkie mierniki aparatu działają w ten sam sposób – mierząc odbite światło. Jeśli to zrozumiesz, zobaczysz, dlaczego aparat może mieć niewłaściwą ekspozycję i jak to naprawić, gdy tak się dzieje.
Gdyby ekspozycja była łatwa, twój aparat miałby tylko jeden tryb ekspozycji i ustawiałby ekspozycję poprawną w 95% lub więcej przypadków.
Prawda jest taka, że osiągnięcie optymalnej ekspozycji nie zawsze jest proste. Jeśli polegasz na mierniku aparatu, może to spowodować nieprawidłową ekspozycję, pozostawiając niedoświetlone lub prześwietlone obrazy.
Więc dlaczego tak jest? To zależy od sposobu działania licznika aparatu. Mierzy światło odbite od obiektu, a następnie oblicza, jaka jego zdaniem jest najlepsza ekspozycja.
Chociaż jest to najlepsza metoda, jaką do tej pory wymyślili producenci aparatów, jest daleka od ideału.
Wyobraź sobie, że masz obok siebie czarnego i białego kota. Poziom światła otoczenia i optymalna ekspozycja są takie same, niezależnie od tego, któremu kotu robisz zdjęcie.
Ale jeśli zbliżysz się i zrobisz zdjęcie białemu kotu, miernik aparatu poda ci zupełnie inne sugerowane ustawienie ekspozycji, niż gdybyś wybrał czarnego kota. To dlatego, że futro białego kota odbija więcej światła.
Dlaczego licznik aparatu się myli? Powodem jest to, że kamera oczekuje, że wszystkie tony w scenie, które mierzy, będą uśrednione do średniego odcienia szarości (znanego również jako 18% szarości).
Jeśli nigdy wcześniej nie spotkałeś się z tą koncepcją, może wydawać się trochę trudne do uwierzenia, że odcienie w typowej scenie są średnio szare. Jednak najwyraźniej tak, a ponieważ jest to podstawa, na której opierają się wszystkie wbudowane mierniki kamer, należy się z nią zapoznać.
W praktyce często możesz fotografować obiekty, które nie są typowe. To wtedy kamera źle ustawia ekspozycję.
Jeśli obiekt ma dużo jasnych tonów, aparat niedoświetli obraz. Miernik aparatu podaje odczyt ekspozycji, który renderuje jasne tony jako szare, co skutkuje niedoświetleniem nawet o dwa stopnie.
Spójrz na te dwa zdjęcia białego kwiatu. Zdjęcie po lewej zostało zrobione przy sugerowanych ustawieniach aparatu i jest niedoświetlone. Kwiat jest szary, nie biały. Miernik aparatu wykonuje swoją pracę – otrzymuje odczyt ekspozycji, który rejestruje cały obiekt jako szary. Problem w tym, że obiekt nie jest szary – jest biały.
Przy drugim zdjęciu zwiększyłem ekspozycję o dwa stopnie. Jest to optymalna ekspozycja, dzięki której kwiat jest biały.
Jak rozpoznać, że Twój aparat nie doświetlił obrazu? Nie możesz polegać na ekranie LCD aparatu, ponieważ wygląd obrazu zależy od ustawień jasności i poziomów oświetlenia otoczenia.
Najlepszym sposobem jest spojrzenie na histogram (znajduje się tutaj doskonały artykuł wyjaśniający, jak korzystać z histogramu). Jeśli fotografujesz obiekt o jasnej tonacji, większość tonów powinna znajdować się po prawej stronie histogramu.
Otworzyłem zdjęcia kwiatów w Lightroomie, aby spojrzeć na histogramy (powyżej).
Histogram po lewej stronie pochodzi z niedoświetlonego obrazu. Widać, że większość tonów znajduje się na środku i po lewej stronie wykresu. Pokazuje, że zdjęcie składa się głównie z tonów średnich i ciemnych.
Drugi histogram należy do prawidłowo naświetlonych zdjęć. Większość tonów znajduje się po prawej stronie histogramu, czyli tam, gdzie powinny.
Jeśli twój aparat ma dużo ciemnych tonów, prześwietli obraz. Rzadko robię zdjęcia z dużą ilością ciemnych tonów, ale to powyżej pokazuje rodzaj sceny, która sprawi, że Twój aparat będzie miał kłopoty z miernikiem. Miernik aparatu poda sugerowany odczyt ekspozycji, który renderuje ciemne tony w połowie szarości i prześwietla obraz.
Powiedziawszy to, wszystko będzie dobrze, jeśli kamera prześwietli ciemny obraz, o ile nie zostanie przycięty żaden szczegół podświetlenia. Obraz można łatwo przyciemnić podczas przetwarzania końcowego bez utraty szczegółów.
Rady, które często czytasz na temat aparatów prześwietlających ciemne obiekty, to spuścizna z czasów, kiedy wielu poważnych fotografów używało kliszy przezroczy, która nie toleruje prześwietlenia lub niedoświetlenia.
Być może zastanawiasz się, czy błędy ekspozycji mają znaczenie, ponieważ możesz je poprawić podczas przetwarzania końcowego. Odpowiedź jest taka, że ekspozycja jest bardzo ważna i to niezależnie od tego, czy używasz JPEG, czy Raw.
Niedoświetlenie obrazu i rozjaśnienie go podczas przetwarzania końcowego powoduje zwiększenie ilości szumu na obrazie. Tracisz również szczegóły cieni.
Spójrz na powyższe próbki. Oba są zrobione ze środka obrazu kwiatu. Oba zostały zrobione przy ISO 1600. Pierwszy został prawidłowo naświetlony, a drugi niedoświetlony, a następnie rozjaśniony w postprocessingu. Na drugim obrazie jest znacznie więcej szumu niż na pierwszym.
W następnej lekcji zamierzam zbadać różnicę między trybami ekspozycji aparatu i wyjaśnić, jak korzystać z kompensacji ekspozycji.